Την τελευταία τριετία έχει σημειωθεί σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης μία ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων Listeria monocytogenes και Salmonella spp. που συνδέεται με κατανάλωση κατεψυγμένων λαχανικών και έτοιμων προς κατανάλωση τροφών. Τα στοιχεία δείχνουν πως το φαινόμενο λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας αφού από το 2014 ως σήμερα έχουν καταγραφεί 147 περιπτώσεις επιβεβαιωμένων κρουσμάτων Salmonella, εκ των οποίων οι 122 παρατηρήθηκαν από το 2017 μέχρι σήμερα. Επιπλέον, 47 κρούσματα Listeria monocytogenes, 9 από τα οποία ήταν θανατηφόρα, φαίνεται να συνδέονται με κατεψυγμένο καλαμπόκι.
Το ανησυχητικό στοιχείο είναι πως τα ίδια στελέχη του βακτηρίου Listeria έχουν ανιχνευτεί στις ίδιες εγκαταστάσεις επεξεργασίας τροφίμων μία σειρά ετών από το 2016 ως το 2018 γεγονός που σημαίνει πως το βακτήριο έχει καταφέρει να επιβιώσει παρά τις εντατικές διαδικασίες καθαρισμού και απολύμανσης που έχουν εφαρμοστεί. Οι ευρωπαϊκή αρχή ασφάλειας τροφίμων (EFSA) και το ευρωπαϊκό κέντρο πρόληψης και ελέγχου νοσημάτων (ECDC) προειδοποιούν πως τα κρούσματα είναι πιθανό να αυξηθούν καθώς ο χρόνος επώασης της νόσου της λιστερίωσης είναι πολύ μεγάλος (>70 ημέρες από την μόλυνση) και αφού δεν έχει διασαφηνιστεί πλήρως ποια είναι η πηγή μόλυνσης στην αλυσίδα παραγωγής των εργοστασίων.
Το βακτήριο Listeria monocytogenes είναι ένα ψυχρότροφo βακτήριο που απαντάται στη φύση σε έδαφος και νερό. Αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες 0-45oC, που σημαίνει πως η ανάπτυξη του βακτηρίου δεν αναστέλλεται σε τρόφιμα που συντηρούνται στο ψυγείο. Αποτελεί το κύριο αίτιο ανακλήσεων στη βιομηχανία τροφίμων, όπου εισέρχεται με το χώμα που μεταφέρεται με τα παπούτσια των εργατών, με οχήματα ή μέσω μολυσμένων φυτών ή ζωικών κοπράνων. Κάθε χρόνο καταγράφονται παγκοσμίως 2000 περιστατικά, εκ των οποίων το 25% είναι θανατηφόρα. Τα κρούσματα συνδέονται κυρίως με έτοιμα προς κατανάλωση φαγητά και φαγητά που δεν θα υποστούν ισχυρή θερμική κατεργασία (>60oC) πριν καταναλωθούν, όπως τυριά, αλλαντικά, ωμό γάλα, πουλερικά, λαχανικά και σαλάτες.
Στο μικροβιολογικό εργαστήριο της ArC Labs πραγματοποιούνται καθημερινά δοκιμές, με πρότυπες μεθόδους ISO, για την ανίχνευση Listeria monocytogenes σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων, τόσο σε πρώτες ύλες όσο και σε τελικά προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο.